„Cudze chwalicie, swego nie znacie…”- wycieczka na Lubomir

W piątkowy poranek 22 września klasa VI i VII, wraz z opiekunami, wyruszyła na pieszą wycieczkę. Grupa rozpoczęła wyprawę z Przełęczy Jaworzyce i poruszała się ścieżką dydaktyczną „Wielcy astronomowie znani i mniej znani”, która składa się z 8 przystanków zawierających astronomiczne ciekawostki. Celem było Obserwatorium Astronomiczne im. Tadeusza Banachiewicza znajdujące się na górze Lubomir w miejscowości Węglówka.

Historia samego obserwatorium jest długa. Obserwatorium na Lubomirze zostało wybudowane w miejscu przedwojennej stacji obserwacyjnej. Pomysłodawcą utworzenia pierwszej takiej stacji znajdującej się poza Krakowem był prof. Banachiewicz. Przy wyborze lokalizacji placówki brano pod uwagę takie czynniki jak: wysokie położenie, ale jednocześnie niezbyt daleko i w dobrym połączeniu z Krakowem, niewielkie zachmurzenie, a także brak zanieczyszczenia nieba światłem. Ostatecznie wybrano Łysinę (tak dawniej nazywał się Lubomir), odległą od Krakowa o 33 km. Stacja zaczęła działać w 1922 r. Odkryto na niej dwie komety – pierwszą w 1925 r. odkrył Lucjan Orkisz, natomiast drugą w 1936 r. węglowianin Władysław Lis, pomocnik astronomów w Stacji na Lubomirze. Niestety już w 1944 roku stacja została spalona przez Niemców. Tutaj należy nadmienić, że w latach II Wojny Światowej w rejonie Lubomira i Łysiny działały silne oddziały partyzanckie z myślenickiego okręgu AK „Murawa”. Gdy pod koniec lipca 1944 roku zaczęła się Akcja „Burza”, partyzanci dokonali brawurowej akcji odbicia z niemieckiego posterunku w Dobczycach swojego kolegi, pchor. Andrzeja Woźniakowskiego ps. „Prawdzic”. Przy okazji przepędzono też okupantów z Raciechowic, Wiśniowej i Myślenic, a wyzwolone tereny zostały nazwane Rzeczpospolitą Raciechowicką. 12 września Niemcy postanowili odbić utracone miejscowości, lecz ich jednostki zostały przez Polaków rozbite w rejonie Przełęczy Suchej. Niemcy ściągnęli znaczne posiłki otoczyli masyw i zmusili partyzantów do ucieczki. To właśnie wtedy spalono obserwatorium na Lubomirze.

 Dopiero w 2003 roku wzięto pod uwagę pomysł odbudowania stacji. W latach 2005-2006 starano się o dofinansowania do budowy, aż w końcu poświęcenie i oficjalne otwarcie Obserwatorium Astronomicznego im. T. Banachiewicza nastąpiło w 2007 roku.

Gdy wycieczka dotarła do obserwatorium przewodnik opowiedział pokrótce historię tego miejsca, a także powody dla których wybrano Lubomir na budowę tej placówki. Porównał obserwatorium im. T. Banachiewicza do światowych gigantów i wytłumaczył czemu wciąż potrzebne są również te mniejsze obserwatoria na Ziemi. Następnie przewodnik zaprowadził grupę do kopuły, w której znajdował się teleskop astronomiczny i pokazał funkcjonowanie tego urządzenia. Wyjaśnił także w jaki sposób wykonuje się w obserwatorium zdjęcia gwiazd.

Wycieczkowicze serdecznie polecają zwiedzanie takich miejsc, gdyż jest to ciekawa, a przede wszystkim bardzo interesująca i pouczająca forma spędzenia wolnego czasu z rodziną, czy znajomymi, jak również pomysł na ciekawe lekcje.

Zadowoleni i pełni nowych wrażeń wróciliśmy do swoich domów.

Red. Maria Fryc